Batman v Superman’in vizyona girişinin dördüncü yılında bugün burada konumuz yine Batman v Superman. Çünkü benim filmin fazla eleştirildiğini, aslında o kadar da kötü olmadığını artık birilerine anlatmam lazım.
Öncelikle işe Batman v Superman’in neden sevilmediğiyle başlamak lazım galiba. Bunun birçok sebebi var. En büyüklerinden biri filmin çok dolu, çok karışık ve çok şey anlatmaya çalışması. Evet gerçekten de öyle. Batman v Superman, bir süper kahraman filmi için çok fazla şey anlatmaya çalışıyor. Bunun sebebi de Zack Snyder’ın bu filmle önümüzdeki 4-5 filmin temellerini atmaya çalışması. Belki de yaptığı en büyük hata bu. Filmin anlatmaya çalıştığı en büyük şey Superman figürüne, daha doğrusu insanlar içinde yaşayan, canı istese bütün insanlığı yok edebilecek güçte bir varlığa karşı dünyada çıkan tartışmalar ve Superman’in yani Clark Kent’in, bu olayların neresinde kaldığı. Olay şu değil bu arada: Aranızda bir uzaylı var, evet süper güçlere sahip uçabiliyor falan, haberiniz olsun yani. Olay bu değil. Man of Steel’de yaşananların Batman v Superman’e çok büyük bir etkisi var. Batman v Superman’in başladığı dakikada dünyanın nasıl bir düşünce içinde olduğunu çok iyi anlamanız ve hayal etmeniz lazım. Filmde Superman, Zod’la birlikte koca Metropolis şehrini yerle bir etti. Dümdüz oldu şehir. Hani bu ilk Avengers filminde Avengers’ın dünyayı kurtarırken New York’un yerle bir olması ve daha sonra Civil War filminin yaşanması gibi değil.
Avengers orada dünyayı uzaylılardan koruyordu. Eğer korumasalardı, bütün insanlık ölecekti. Man of Steel’de Metropolis’i uzaylılardan korumaya çalışan kişi de uzaylı. Sıkıntı burada zaten. O zamanlar Superman’in varlığı bilinmediği için, normal bir insanın gözünden Metropolis’te yaşananlar iki tane uzaylının birbirinin ağzını burnunu kırmasından, bunu yaparken de binaları yerle bir etmesinden ibaret. O yüzden Batman v Superman’de yaşanan tartışmalar, Civil War’dan çok daha derin ve sert bence. Sizi koruduğunu iddia eden kişi insan değil bir kere. Tanımıyorsunuz bu adamı. Duygusal hisleri var mı, ailesi var mı yoksa yalnız mı, acaba dünyayı istila etmeye mi geldi bilmiyorsunuz. Öyle duruyor gökyüzünde. Tamam seyirci olarak Superman’in böyle bir şey yapmayacağını biliyoruz ama filmdeki karakterler ve toplum için çok büyük bir tehdit bu. İnsanlar Superman’in neler yapabileceğini biliyor. Bazıları korkuyor, bazıları protesto ediyor evine dönmesini istiyor, bazıları da Superman’in tanrısal bir figür olduğuna inanıp ona tapmaya başlıyor. Çünkü Superman gerçekten de öyle bir varlık.
Superman’in sadece dünya üzerinde varlığı bile bütün ahlaki değerleri, felsefik düşünceleri, insanların inandıklarını ve bildiklerini sandıkları şeyleri değiştirebilecek bir güç ve Man of Steel’den sonraki ilk filmin bunu anlatması bence gerçekten inanılmaz doğru bir karar. Çünkü Superman’in varlığı konusundaki tartışmayı 3-4 film sonra yapamazsınız, karakteri tanıttıktan sonraki ilk filmde yapmanız lazım. Örneğin Iron Man 2’nin açılışı da Tony Stark’ın sahip olduğu bu zırhın ABD hükümetini nasıl tedirgin ettiğiyle ve Tony Stark’ın bu tarz caydırıcı bir silaha sahip olmaması gerektiği tartışmalarıyla başlamıştı.
İşte tam da burada insanlığın gururunu temsilen kendi kaderini kendi belirlemek isteyen ve elin uzaylısına güvenmeyen Batman devreye giriyor. Batman’in motivasyonu, canı istese gezegeni yok edebilecek Superman tehdidini ortadan kaldırmak. Ya insanoğlunun kaderini nereden geldiği bilinmeyen bir uzaylıya bırakacak, ya da o uzaylıyı ortadan kaldırıp insanoğlu kendi kaderini kendisi belirleyecek. Aslında film çok sağlam ve üzerine saatlerce tartışılabilecek bir olay üzerine kurulu. Tanrısal güçlere sahip bir varlığın dünyada yol açtığı tartışmalar üzerinden yola çıkılıyor.
Bence filmin bundan sonra yaptığı en büyük yanlış hikayeyi tamamen Batman’in üzerine yıkmak ve Batman’e çok fazla ağırlık vermek. Neden böyle oldu? Çünkü Batman bu evren için yeni bir karakter ve filmin adında ismi geçen karakterin seyirciye anlatılması lazım. O yüzden film bize Batman’i tanıtmaya, neden Superman’e karşı olduğunu anlatmaya çalışırken Superman’i çok arkaplana atıyor. Clark Kent’in televizyonlarda yaşanan Superman tartışmalarına ne tepki verdiğini gösteriyorlar ama bu konuda karakterin ne düşündüğünü söylemiyorlar. Repliği yok çünkü adamın. Civil War’daki Spider-Man’in, Batman v Superman’deki Superman’den daha çok repliği var. Yanlışlık var bu işte.
Sırf Superman’in varlığı hakkında da olabilirdi film. Ama bu kadarla yetinmediler, işin içine Wonder Woman da girdi. Wonder Woman’ın geçmişi, günümüzde yaşadığı hayatı ve neden inzivaya çekildiği anlatıldı. Zaten biz bunları izlerken Superman’i tamamen unuttuk. Wonder Woman’ı filme bağlayan karakter Batman oldu. Bunun dışında Cyborg’un orijin hikayesi anlatılırken işin içine Darkseid ve mother boxları da eklendi. Aquaman anlatıldı, Barry Allen anlatıldı. Bunları da Batman sayesinde öğrendik. Batman ve Superman arasındaki çatışmada üçüncü taraf Lex Luthor oldu. Tüm bunlar yaşanırken, bir yandan da Superman’in filmdeki duruşu yerine Lois Lane’le ilişkisinin bu olaylardan nasıl etkilendiği anlatıldı. Ayrıca Lois Lane’in sadece Lex Luthor’la olan çatı sahnesi için koca film boyunca gazeteci kariyeri gösterildi.
Filmin sonunda olaylar bir şekilde çözümleniyor ama bu kadarı da fazla gerçekten. Superman, içinde olmadığı her sahnede seyirci tarafından unutulmaya devam ederken Batman her geçen sahnede daha çok göz önünde oldu. Batman v Superman’in çok şey anlatmaya çalışması ve çok dolu olması filmin en büyük iki sıkıntısından biri. Diğeri Superman’in tamamen arkaplanda oluşu.
Batman v Superman’i o kadar da kötü yapmayan şey öncelikle bana göre bugüne kadarki en iyi Batman uyarlamasını ortaya koyması. Ben Affleck’in Batman’i gerçekten de çizgi romanlardan fırlamış gibi. Zack Snyder’ın anlatmaya çalıştığı Batman yavaştan emekliliğe yaklaşmış, Gotham’da 20 yıldır savaşan ve yaşadığı olaylar yüzünden karanlık bir yola sapan bir Bruce Wayne. Aynı The Dark Knight Returns gibi. Bu kadar derin ve arkasında 20 yıllık bir mazi olan karakteri de Batcave’in içine tek bir Robin kostümü ve üstüne de Joker’den bir mesaj koyarak tek bir hamlede anlatmayı başarıyor zaten film. Gereksiz flashback sahnelerine ve olayları açıklayıcı konuşmalara ihtiyaç duymuyor. Zack Snyder’ın Batman’e dair verdiği bütün kararlar çok doğru.
Filmin diğer artısı da DC Sinematik Evrenini dizayn etmek adına gerekli adımları atması. Bu belki size gereksiz gelmiş olabilir. Sonuçta işin Wonder Woman tarafının Wonder Woman filminde, The Flash tarafının The Flash filminde vs. anlatılması aynı Marvel’ın yaptığı gibi daha mantıklı geliyor olabilir. Ama şunu unutmamak lazım, DCEU’nun planlaması MCU gibi yapılmadı. Zack Snyder bu evreni MCU gibi Infinity War’u anlatmak için 20 film çekecek şekilde planlamadı. Bu evrenin geleceğini Man of Steel’i çektikten sonra Batman v Superman ve 3 tane Justice League filmi şeklinde yazdı. Adamın olayı hiçbir zaman MCU gibi 10-20 yıllık bir evren değildi. Kendi yazdığı 5 film dışında Suicide Squad ve Wonder Woman gibi birkaç tane solo filmle birlikte bitecekti evren. O yüzden yolun sonunda bir Batman izledik zaten. Yoksa yeni bir sinematik evrene 40 yaşında bir Batman ile başlamak mantıklı değil tabii ki.
MCU’nun planını DCEU ile karşılaştırmayı bırakmak lazım. DCEU, Zack Snyder döneminde MCU’dan çok daha farklı bir yol izliyordu. Araya belki birkaç film daha eklenerek Batman v Superman’in karışıklığı giderilebilirdi kabul ediyorum ama Batman v Superman’i eleştirirken karşısına MCU koymak çok alakasız. Bir forvetle bir stoperi yan yana koyup gol sayılarına bakmak gibi. O yüzden ben Batman v Superman’in yanlış izlenerek bu hale getirildiğini düşünüyorum. Tekrar ediyorum, harika bir film değil ama yerden yere vurulacak kadar da kötü değil. Şunu kabul edelim ki çoğumuz DCEU’nun hikayesinin Injustice’e kaymasını, Batman v Superman’deki Injustice rüyası sekansının gerçek olmasını ve bunu tam bir filmde izlemeyi çok isterdik. Batman v Superman’de geleceğe yönelik Injustice gibi, Flash’ın zaman yolculuğu gibi ve Superman’in karanlık tarafa geçmesi gibi gerçekten heyecan verici şeyler vardı. Ben bunları izlemeyi çok isterdim, yazık edildi.
